Ang Agaw Armas usa ka rebolusyonaryong pangkulturang banda sa han-ay sa
Bagong Hukbong Bayan-Southern Mindanao. Nagsilbi kining grupong bag-as
sa rebolusyonaryong kalihukang musika sa rehiyon.
Sa Ritmo ug Kumpas saNagpungasing Gubat sa Katawhan
interbyu mula sa Pasa Bilis, Enero 2011
Atol sa pagsaulog sa ika-42 nga kasumaran sa Partido Komunista ng Pilipinas (PKP), gipagula sa mga Pulang manggugubat ug mga kauban ang bag-ong album sa Agaw Armas, ang rebolusyonaryong bandang-kultural sa Southern Mindanao.
Ang bag-ong album sa AA maoy ika-unom niini ug tukmang giulohan og Lunsaron ang Larga-todong Gerilyang Pakiggubat. Namugna ang album taliwala sa bug-at nga mga gimbuhaton sulod sa mga panggubatan. Ang melodiya, titik ug areglo sa album kolektibong paningkamot sa mga kauban nga gihimo taliwala sa subsob nga kampanyang pagpanumpo sa rehimeng Aquino batok sa rebolusyonaryong baseng masa.
Apan ang bag-ong album sa AA mipatigbabaw sa unsamang kalisdanan nga naagian diha sa mamugnaong proseso sa pagtibuok niini. Ang album sa AA naghulagway sa igting nga gubat sa katawhan ug rebolusyonaryong pagkamalaumon ingonman mahitungod kini sa kahanas sa pagmugna ug pagtagik. Labaw sa tanan, gihatagan niini og hustisya ang barog sa mga rebolusyonaryong lumilihok sa kultura -- ang pinakamaayo lamang alang sa masa ug rebolusyon sa katawhan.
Sa sayong bahin sa Disyembre, nakahigayon ang mga rebolusyonaryong manunulat sa pakighinabi sa tigpasiugda sa banda, ang Pulang manggugubat ug musikero nga nagdala sa ngalang Sensyo Uyamot. Si Ka Sensyo, usa ka sadya nga kauban, dasig nga mipaambit mahitungod sa rebolusyonaryong musika, sining ug kultura sa usa ka baseng erya sa Southern Mindanao.
Tipik sa interbyu:
Kas, saysayi mi mahitungod sa bag-ong album sa Agaw Armas (AA).
Duna kiniy 16 ka kanta. Kadaghanan, kun dili man tanan sa mga kanta sama sa Lihok na sa Espat, Gerilyang Katawhan, Gubat -- naghulagway sa kasamtangang panawagan sa Partido sa atong gubat sa katawhan. Sama sa gipakita sa titulo sa album, lunsaron ang larga-todong gerilyang pakiggubat -- naghulagway kini sa determinadong kolektibong pagmartsa padulong sa mosunod nga yugto sa gubat sa katawhan, ang estratehikong panagpatas.
Makapadasig ang pasiunang pidbak sa mga kauban sa album. Gani, daghan ang naghinamhinam nga makakuha'g kopya. Sa imo, kini nga album unsa'y gidagan tandi sa nangaging mga album sa AA?
(Mipahiyom) Akong tan-aw kini nga album mas "arang-arang" kaysa nangaging mga album. Ang mga kauban mibuhos gyud og daghang paningkamot aron mamugna ni. Labi na nga subsob ang mga operisyon sa kaaway bisan asa. Akong tan-aw nakahimo kita og ubay-ubay nga musika ubos sa grabeng presyur. Ang pidbak nga atong nakuha gikan sa mga tigpaminaw nakahatag kanato og daghang pagtulon-an. Mitukmod kini nga maningkamot ang banda nga mahimong mapamaayo pa ang album. Ang kahimtang usab sa panggubatan nagaduso sa mga musikerong Pulang manggugubat nga mahimong mas maayong artistang pangkultura alang sa katawhan.
Ayha sa Agaw Armas, duna na bay daghang musikero sulod sa kalihukan?
Daghan. Daghan tang mga musikero sulod sa kalihukan. Sa atong rehiyon lang, dili moubos sa singkwenta, gani moabot tingali og gatos. Ang mga kauban ganahan man gyud og musika, matag panggubatan sagad duna gyuy mapatumaw nga musikerong Pulang manggugubat. Galing lang ang uban kanila mipanaw na. Sama kang Rhyme Petalcorin nga mimugna sa kanta nga Kinabuhing BHB ug kunwala ko masayop, Sa Entero Kapupud-an. Kabalo ko nga pamilyar mo ani. (Mikanta) Sa entero kapupud-an,pasabton ang katawhan sa kalihukan, malungtarong gubat ang gikinahanglan sa katawhan, alang sa kagawasan...
Usa kini ka klasiko. Duna puy mga kanta nga panggyera, martsa, ug lab song. Tanan nagtinguha nga ipadayag ang kinabuhi sulod sa kalihukan ug nganong sama ta kun unsa ta. Poydeng tawgon nato ni'g people's music o musika sa katawhan. Natural lamang ni exciting. Mao nga dihang atong gi-organisa ang gerilyang banda sa AA -- ang pagsulat sa kanta ug pagkomposo nahimo nang mas sistematiko. Daghang mga kauban ang naengganyo nga magsulat og bag-ong mga kanta. Bisan mga masa nagpadala sa ilang mga tampo sa Agaw Armas.
Sikat gyud ang Agaw Armas no? Nakadungog gani mi nga gipatukar og kusog kaayo sa pista sa baryo ang mga kanta sa AA sa usa ka baseng erya nato. Ug panagsa pod, dunay kanta sa AA nga gipatugtog sa FM radio...
Nindot na. Abi nako'g mga nanay ra'y nagakanta sa Agaw Armas pangpatulog sa mga bata. (Mipahiyom) Maayo kaayo kun ang mga tawo ganahan sa atong musika, labina mga kauban ug masa. Pero ang kasikat dili maoy bugtong tinguha. Kabalo ka, poydeng mo-galing mi'g gatosan ka popular nga kanta pero poydeng dili ni maoy sumbanan sa unsay tan-aw nga rebolusyonaryo o artistiko nga musika.
Giunsa ninyo paglambigit ini sa gitudlo ni Mao nga pagpopularisa ug pagpataas sa istandard?
Pasabot nimo katong iyang gisulti sa Yenan Forum on Literature and the Arts? Dili pa gyud ana kamaayo pagtuon sa mga organisasyong masa ug nagahimo'g produksyon, ug isip Hukbong pangkultural alang sa katawhan. Mao nga ang tanan modagayday lang nga dili pinugos tungod kay ang musika kanunay anaa sa pakigbisog sa katawhan. Sa tinuod, ang mga kantang nakomposo naghulagway sa lapad nga langkub sa rebolusyonaryong kinabuhi. Aron saulogon ang gubat sa katawhan o aron dayegon ang atong mga bayani. Kabahin kini sa kinabuhi ug kamatayon ug gugma. Ug sa mga yanong buluhaton sama sa pagpangita'g sugnod o paglatas sa bukid o paglimpyo sa pusil.
Unsay kalainan sa Agaw Armas sa ubang banda, mga banda sa mainstream?
Ang mga kanta sa AA nagsalamin sa rebolusyonaryong kinabuhi sulod sa mga baseng erya ug sa mga panlimbasog sa mga masa. Ginaawhag sila nga mahimong kabahin sa rebolusyon. Kadaghanan niini ginakanta sa mga kauban ug mga masa sa base. Naningkamot ang AA nga mapalambo ang rebolusyonaryong kultura.
Usa ka kamatuoran nga ang dominanteng reaksyonaryong sistema nagapugos sa mga artista ug musikero nga mahimong tigbaligya sa reaksyonaryong kultura. Daghan kanila nasuyop o gilamoy na sa sistema, ang unsay uso maoy nagadikta sa ilang arte. Sayon ra kaayo ug luwas ang dili pagkwestyon sa dagan sa mga butang pinaagi sa pagbarog isip tigpamaba alang sa pagpadayon sa kawalay kaangayan ug inhustisya.
Apan ang mga artista ug musikero, samtang padayon silang matinud-anon sa ilang arte, among giilang mga igsoon. Mao nga amo silang gi-abiabi ug gidapit nga moanhi sa sonang gerilya ug ipaambit ang ilang musika ngadto sa katawhan. Pinaagi niini ang pakigbisog sa katawhan mahimong realidad alang kanila ug ang ilang mga obra mahimong mas undanon ug dunay kahulogan.
Kini ang ika-unom nga album sa AA? Kanus-a tung una? Poyde nimo isaysay ang pagsugod sa AA?
Subay sa akong mahinumdoman, mga banda 1993 kadto. Mao 'tuy pungkay sa ikaduhang bantugang kalihukang pagtul-id. Gilibot namo ang mga baseng erya aron maglunsad og mga kampanyang edukasyon hangtud naabot mi sa mga utlanan sa Agusan del Sur. Nianang panahona, diha sa erya duna usab partikular nga kampanyang masa alang sa pagpanalipod sa kinaiyahan. Sulod sa hapit usa ka adlaw, gituki sa mga Pulang manggugubat uban sa mga Lumad ang isyu sa komersyal nga logging ug ang pagdepensa sa ilang yutang kabilin. Nakita nako nga pipila ra kanila ang naminaw pag-ayo ug nagapartisipar sa diskusyon. So, nangita'g paagi ang mga kauban unsaon mapopularisa ang kampanya. Mao tuy pagmugna sa unang kanta nga giulohan og Kahoy, dayon sa Paminog Ki, Nokoy ug RKL. Tanan nagpadayag sa kinabuhi ug pakigbisog sa mga Lumad. Usa ka buntag niana gikanta namo ni human sa pila ka adlaw nga paglabay sa ED. Nagsugod na dayon og tapok ang mga Lumad. Ginagmay primero, hangtod midaghan na sila nga nag-alirong ug naminaw pag-ayo sa kanta.
Human ato, dihang naa na mi sa Talaingod sa Davao del Norte, kantahon sa mga kauban kini nga mga kanta. Ang mga Ata Manobo mobaktas og kapin oras aron lang moadto sa among posting ug maminaw sa akong kanta (mipahiyom). Samtang gakanta ko, mongisi sila ug mosabat nga tinuod na! Dayon matag sal-ang sa adlaw motapok na pod sila sa among posting, ug mohangyo sa mga kauban nga pakantahon.Mora mi'g dunay mini-concert tungatunga sa lasang! Human ani, gisulayan nako'g rekord ang mga kanta sa cassette tape, dayon patukaron ni matag abot nila. Akong tan-aw mao ni ang pagkahimugso sa Agaw Armas. Mga duha pa ka tuig human ani ayha nagsugod og rekording sa CD ang AA.
So, makalaum ba ta og daghan pang mga album sa Agaw Armas sa umaabot nga mga tuig?
(Mipahiyom) Hinaut unta! O, oy! Samtang dunay rebolusyon, duna gayuy musika. Ang kanta ug musika kanunay nga kabahin sa kinabuhi sa usa ka Pulang manggugubat ug sa iyang identity isip hukbongpangkultura. Isip hukbong bayan nga pangkultura nga nakigsangka batok sa dunot ug imperyalistang kultura. Mao nga gitawag mi'g Agaw Armas. Tungod kay sama sa taktikal nga opensiba, kinahanglan nato sakmiton ang armas ug huptan kini sa kaugalingon, sa katawhan.
Sa pagdaug sa katawhan sa rebolusyon, ang ngalan sa banda dili na Agaw Armas?
(Mipahiyom) Poydeng ingon ana. Dili na AA. NAna tingali.
NA sama sa Not Applicable?
Dili. N.A. (Mipahiyom) Naagaw na ang Armas!
(Public Information Bureau-Merardo Arce Command-Southern
Mindanao Regional Operations Command-New People's Army;
Gihubad gikan sa orihinal nga ingles nga artikulo)
No comments:
Post a Comment